فایل صوتی ظریف، چیزی جز گفتمان او نیست

محمد عبدالهی

در ماجرای فایل صوتی ظریف، خیلی ها ترجیح دادند به فرامتن بیش از متن توجه کنند. چراکه انتشارش را به مثابه بمب صوتی غیرمنتظره ای می دانند که تاثیرات مهمی بر سیاست داخلی و خارجی پس از آن متصور است.

تاثیراتی چون ایجاد دوقطبی کاذب سازش-مقاومت، امنیت-معیشت، مذاکره-میدان، جنگ-صلح... هیچ کدام از این دوگانه ها برای مردم آب نمی شود ولی برای عده ای نان دارد تا با همان فرمول تکراری تمرکز بر سیاست خارجی مثل انتخابات 92 و 96 آراء مردم را مدیریت کنند.

یا این نکته که انتشار فایل صوتی توطئه ای بوده برای سوزاندن ظریف و بالا بردن رقیب اعتدالیش یا برعکس حیله ای برای رونمایی از ظریف رادیکالی در انتخابات 1400 تا مثلا تافته ای جدا از نظام و دولت روحانی به حساب آید.

از این فرامتن ها که بگذریم، در متن این اتفاق با پدیده ای روبرو هستیم که به هیچ وجه تازگی ندارد. فایل صوتی هفت ساعته ای بوده که کمتر از نیمی از آن منتشر شده و ظاهرا گفته های جدیدی دارد. اما آیا گفتمان آن هم جدید است؟ این گفتمان 8 سال است مدیریت سیاست خارجی و روابط بین الملل را در دست دارد ولی هیچ سنخیتی با گفتمان انقلاب اسلامی، آرمان ها و اهداف نظام و منافع ملت ندارد. الحمدلله نتیجه این گفتمان بعد از 8 سال کاملا در کف جامعه و موقعیت کشور آشکار است.

گفتمان ظریف، روابط بین الملل را حتی در جنگی ترین موقعیت، نهایتا در ساحت دعوای دو طفل می بیند که باید با گفتگو حل شود. معلوم است این تفکر با جهانبینی حاج قاسم در کف میدان جنگ و رودر رو با واقعیت مناسبات بی رحم حاکم بر دنیا نمی سازد و آن را مزاحم اقداماتش می داند. این گفتمان به قول خودش زبان دنیا را بلد است. اما تصورش از واقعیات دنیا، مثل نقاشی های سوررئالیستی ست. هزل، رویا گونه و مجازی!

در جهانی که او تصویر می کند، بسیاری از واقعیات جایی ندارد یا در عمل نادیده گرفته می شود.

-پارادایم ظریف می گوید گرچه آمریکا بزرگترین زرادخانه اتمی دنیا را دارد و تنها کشوری ست که با بمب اتم دست به کشتار جمعی زده و در حال حاضر هم دست کم 150 بمب اتمی تاکتیکی دارد، گرچه دولت های اروپاییِ طرف حساب ما در مناقشات هسته ای خود از بزرگترین فروشندگان سلاح دنیا هستند و سلاح هایشان همین الان در خاورمیانه ابزار کشتار تروریست ها و متجاوزین است، گرچه اسرائیل به هیچ نهاد بین المللی اجازه بازدید از تاسیسات هسته ایش را نمی دهد و صدایی از دول غربی در نمی آید... اما باید خواستگاه نگرانی های آنان درباره برنامه هسته ای ایران را درک کرد!

-اینکه حضور مستشاری ما برای از بین بردن تهدید تروریست های مورد حمایت آمریکا زیاده خواهی، ماجراجویی، تنش زایی و مانع مذاکره با غرب است؛ چراکه نظم جهانی مدنظر کدخدا را برهم می زند.

-اینکه زبان مواجهه با تهدید و تحریم و حتی بدعهدی، انفعال و عقب نشینی ست؛ البته با نام شکیل «احترام متقابل»!

-اینکه تنها نسخه پیش روی ما هضم شدن در دستگاه هاضمه قدرت های جهانی ست و اگر نظام سلطه اراده کند می تواند ما را نابود کند؛ پس «عقلانیت» حکم می کند به آنان بهانه ندهیم. حتی اگر برای گرفتن بهانه با شرکای قبلی مان قطع ارتباط کنیم یا دست به خودتحریمی بزنیم و در کل سیاست خارجی مان را گروگان رضایت غربی ها قرار دهیم! معنای عبارت «تعامل سازنده» که مدام تکرار می شود هم همین است.

-اینکه تفکر استکبار ستیزی و مبارزه در دنیای فعلی کارآمدی ندارد و مرتبط با شرایط زمان و مکان کنونی نیست.

-اینکه نقدها به اشتباهات تفکر غربگرایی در حد دعواهای جناحی ست.

-اینکه بدون در نظر گرفتن  عمق نزاع جمهوری اسلامی با دشمنانش، علت دشمنی ها را نه تفکر انقلابی که مشکل  با تمامیت ارضی ایران و استقلال جغرافیایی آن بدانیم و از همین رو تصور کنیم با وجود اختلافات ماهوی با دشمنان می توان با دادن امتیازاتی از راه گفتگو به توافق بنیادین رسید. با مذاکره تمام مشکلاتمان حل می شود. افتادن در دام «مذاکره برای مذاکره» آمریکایی ها از نتایج این نگاه است.

-اینکه دشمن انگاری تفکر سلطه گران است و در دنیای امروز واژه دشمن معنا ندارد! در دنیایی که قدرتمندانش برای رسیدن به اهدافشان از خلق داعش خونخوار ابایی ندارند؛ اشغال نظامی کشورها، حمایت از کودتاها، ترور، اعمال سخت ترین تحریم های غیر قانونی علیه ملت هایی که طبق خواست بزرگان رفتار نکنند و ده ها اقدام ضد بشر ی دیگر خم به ابروی سازمان های بین المللی مدافع حقوق بشرش نمی آورد و در یک کلام دنیایی که از قانون جنگل پیروی می کند.

این ها خلاصه ای از تفکراتی بود که ظریف و هم فکرانش نه تنها پشت بلندگو بارها گفته اند، بلکه کاملا در اقداماتشان هویداست. عملکرد هشت ساله دولت روحانی برای این تفکر آبرویی باقی نگذاشته و پیروان آن می خواهند هرطور شده شکست ها را به امور دیگر نسبت دهند. حتی روایت های ظریف از شرح ماوقع این سال ها در فایل صوتی که به حق شکستن نمکدان حاج قاسم است، توسل به خلاف گویی هایی ست که می خواهد شکست این پارادایم را پوشش داده و به دخالت های «میدان» و «نخواستن ها» و «نگذاشتن ها» ی نظام حواله دهد.